Het ontstaan van Elektro Model Vlieg Opleiding (EMVO) PHOENIX, http://www.modelvliegles.nl, Elektro Model Vlieg Club Phoenix IJlst en Elektro Model Vlieg Centrum Romeo.

Door Bald de Boer

In de zestiger jaren van de vorige eeuw deed ik al aan modelvliegen met vrij vliegende zwevers en kortstondig met een vliegtuig met lijnbesturing. Geld voor een radiografisch bestuurd vliegtuig was er niet… Hierna volgde een ‘pauze’ van ruim veertig jaar. Dat kwam vooral door een mooie loopbaan in de bemande vliegerij, waar ik ook instructeur, examinator en hoofd van een echte vliegopleiding (bemande vliegerij) werd.

In de nazomer van 2010 zag ik tijdens een wandeling in een park een modelvliegtuig overvliegen. Het was er een van schuim en dat had ik nog nooit gezien. Mijn interesse was weer gewekt. Niet veel later woonde ik een reünie van mijn werk bij en daar werd een prachtig schaal 1 op 5 model van de Alouette III helikopter van de Grasshoppers door Fred Coenen gedemonstreerd.

Bijna niet te geloven, maar dit is het mooie model van Fred Coenen dat ik toen zag…

In juni 2011 ging ik naar een vliegshow van een modelvliegclub in de buurt en de vlam sloeg in de pan. Dus ik werd lid van die club en op 6 juli 2011 ben ik ‘weer’ begonnen met modelvliegen. ‘Weer?’ Nou ja, helemaal opnieuw! Want na die veertig jaar ‘pauze’ is alles anders! Zo kon ik dit keer beginnen met een simulator voor op de pc, en die bestond veertig jaar geleden dus niet. Dat was dan ook mijn eerste aankoop op die zesde juli, de dag waarop eerder in de ochtend onze eerste kleindochter was geboren (wát een wondertje!)… Ik sloeg aan het oefenen en al vlug begreep ik de meerwaarde van zo’n programma. Maar ook de extra mogelijkheden… De bemande vliegerij, de rijscholen, maar ook de scheepvaart en zelfs de Formule 1, allemaal gebruiken ze simulatoren. En dat is niet voor niets! In mijn brein ontstond een idee om meer uit de simulator te halen.

 De Phoenix V3, mijn eerste versie. Inmiddels upgraded tot versie 5.5.l en probleemloos draaiend op Windows 10…

Op de club vertelde niet elke instructeur over het vliegen wat ik vond dat ik ervan moest weten. Dat is behoorlijk zacht uitgedrukt, want eigenlijk was de kennisoverdracht daar meer dan bedroevend. Zo kreeg ik voornamelijk les in het Fries, waar ik toen nog niets van verstond. Want we woonden nog niet zo lang in Friesland. Nou ja, het commando ‘up’ verstond en begreep ik wel… Een ander voorbeeld: toen ik al een halfjaar bezig was, kocht ik een nieuwe zender. In het boekje daarvan las ik over het fenomeen ‘Expo’: het minder gevoelig maken van de stuurknuppels in het middengebied. Een heel belangrijk iets, zeker voor de beginnende modelvlieger (die altijd over-corrigeert). Maar ik vernam er in die gebruiksaanwijzing dus voor het eerst van. Nooit iets over gehoord, van welke instructeur dan ook! Volgens mij toonde dat aan dat er bij de instructie op die club iets fundamenteels niet goed zat. Dus begon ik mijn eigen plan te smeden…

Van de overigens goed bedoelende groep instructeurs op die club, bijna altijd bereidwillig om te helpen, waren er slechts twee die een beetje les gaven zoals ik dat voor ogen had. Gelukkig had ik de nodige kennis als voormalig beroepsvlieger zelf al in huis. Ik hoefde het alleen maar zelf weer ‘naar boven te halen’. Maar over andere leerling-modelvliegers, zónder een achtergrond in de luchtvaart, maakte ik me toch wel zorgen. Dat zou toch beter moeten kunnen? Ik zag een goede reden om mijn kennis als vlieginstructeur bemande luchtvaart aan anderen beschikbaar te stellen…

In het najaar van 2011 was het idee rond. En dat idee was om naast zelf veel op de pc te oefenen, iemand anders op de club met behulp van de simulator verder te helpen. Deze wat oudere heer, die thuis niet eens een computer had, ging echter niet op mijn aanbod in (en anno 2022 is hij nog steeds geen stap verder gekomen, zo heb ik vernomen)… In maart 2012 haalde ik mijn modelvliegbrevet A-Motor en in het najaar werd ik instructeur en examinator A-Motor bij een andere club. Nu kon ik met mijn proef verder gaan. Ik vond al vlug in Henk een ander ‘slachtoffer’ van achterin de zestig, waarop ik mijn instructiekunsten kon botvieren. Want eerst moest ik er achter komen of mijn ruime ervaring met instructie geven in de bemande luchtvaart, wel toepasbaar was op het modelvliegen. Nou, dat bleek wel het geval! Zelfs de KNVvL stelt dat iemand leren vliegen op een Jumbo jet in wezen niet anders is dan hem of haar leren aardappels schillen…

Het lesgeven was dus ongeveer gelijk gebleken, al hield mijn nieuwste ‘slachtoffer’ Henk het één les voor zijn examen voor gezien, met de verzuchting: “Dit is niets voor mij…”. Hij stuurde mij een geldbedrag voor de moeite (hoe attent), dat ik de volgende dag met portemonnee en al in de plomp liet vallen tijdens het watervliegen. En daar ligt het nog steeds… Maar nu had ik door het afhaken van Henk nóg niets kunnen bewijzen…

Mijn ‘schooltje’ sudderde verder, op zoek naar weer een nieuwe klant. Die vond ik in Albert, ook een zestiger. Hij maakte mijn pc-cursus niet helemaal af, maar dát kwam omdat we nóg meer samen op het veld vlogen. De hele winter door stonden we bij goed vliegweer samen te blauwbekken op het veld. Wát een geweldige tijd! Ik had de eer zijn vaste instructeur te mogen zijn. Albert slaagde in no time voor zijn brevet, dus de (simulator-) cursus afmaken was niet meer nodig…

  … op zoek naar een nieuwe klant. Die vond ik in Albert. De hele winter door op het veld, lekker blauwbekken. Maar wát een geweldige tijd…

Ondertussen wilde ik om goed les te kunnen geven, zelf het modelvliegen ook op hoog niveau beheersen. Dus ik maakte extreem veel vluchten, gemiddeld meer dan 150 per maand. Op dit moment (maart 2023) heb ik ruim 20.600 modelvluchten in mijn logboek, waarbij ik meer dan 2960 uur een model in de lucht heb gehad. Ik heb wel eens ergens gelezen, dat een gemiddelde modelvlieger 150 á 200 vluchtjes per jaar maakt. Als dat waar is, dan heb ik nu dus al ‘meer dan zestig jaar ervaring’ opgedaan, en dat in minder dan negen jaar tijd! Ook heb ik al meer dan 2000 uren modelvlieginstructie gegeven, waarvan ruim 1500 uren op de simulator. Samen met het feit dat ik al sinds 1987 vlieginstructeur bemande luchtvaart ben, zit dat dus wel snor…

Het was voorjaar 2013 en ik ging evalueren. Dit leidde tot de beslissing om er mee door te gaan en het echt goed aan te gaan pakken. Als ‘formele’ oprichtingsdatum houd ik 1 april 2013 aan. Ik liet kaartjes drukken en mijn eigen modelvliegopleiding was vol in bedrijf.

Mijn volgende cursist was Gerth, alweer een zestiger (wat is dat toch met die zestigers?). Toen ik hem begin maart 2013 ontmoette, was hij al ernstig ziek. Hij had een prognose van anderhalf jaar. Samen besloten we niet zozeer te gaan voor het brevet, maar meer voor een leuke tijd samen. Hij werd lid van een van mijn clubs (en zijn broer ook), schafte een paar vliegtuigen en de nodige andere spullen aan (we gingen samen naar de winkel). En ik was er klaar voor om hem te helpen… Helaas, de prognose bleek onjuist; in plaats van anderhalf jaar werden het maar drie maanden… Vlak voor zijn dood bezocht ik Gerth nog bij zijn broer Jytze in Dokkum, waar hij door Jytze liefdevol werd verzorgd. Als presentje gaf ik Gerth een vliegpet, die naar ik later hoorde als een relikwie werd gekoesterd. Hij heeft die pet nooit meer kunnen dragen… In die drie maanden hadden we wél de beoogde leuke tijd samen. De crematie in juni was heftig, maar waardig. Broer Jytze bedankte mij intensief voor mijn aanwezigheid. Maar een cursist die overleed, nog vóór hij zijn eerste les had kunnen krijgen, dat voelt wel heel apart…

Toen kwam in de zomer van 2013 cursist Coen van net geen 10 jaar oud. Hij kwam met zijn oudere broer en ouders in Normandië naast ons op de camping staan. Coen moest van zijn ouders eerst voor de door mij aangeboden (simulator-) cursus slagen. Pas daarna zou hij van zijn eigen geld een vliegtuig mogen kopen…

  Coen met zijn toekomstige instructeur en ‘grote vriend’ in Normandië

Coen was de eerste die echt online les nam (hij woont 125 kilometer van me af), want aan Henk en Albert gaf ik voorheen fysiek (in dezelfde ruimte) les op mijn of hun pc. Coen was dus ook de eerste die slaagde voor de (online) cursus op de simulator. Met als gevolg: al bij zijn eerste echte modelvluchten kon hij alle oefeningen voor het brevet al allemaal redelijk vliegen. Mijn methode werkte dus!

   Coen was de eerste…

Ondertussen draaide ik sinds juni 2013 mee in het bestuur van de Afdeling Modelvliegsport van de KNVvL, en schreef ik veel voor het magazine Modelvliegsport. Daarin maakte ik natuurlijk ook ‘ongegeneerd’ reclame voor de opleiding die ik bood. Een constante stroom van kandidaten volgde. Later weer gevolgd door steeds meer geslaagden (klik op de knop ‘geslaagden’ onder ‘De vliegschool’)… In dat bestuur kreeg ik overigens veel te weinig voor elkaar, dus na anderhalf jaar zag ik in dat ik mijn energie wel beter kon gebruiken dan elke maand ‘voor niets’ naar Woerden te rijden. Dus besloot ik op te stappen en ‘solo’ met mijn vliegschool verder te gaan. Mijn vertrek uit het bestuur van die Afdeling Modelvliegsport (op 15 september 2014) werd niet eens aan de leden gemeld… Het lag dus inderdaad voor de hand om onafhankelijk mijn eigen weg te gaan. Het duurde dan ook maar een paar dagen voor mijn eigen website http://www.modelvliegles.nl was gerealiseerd…

De website loopt goed en tot en met maart 2023 heb ik al ruim 25.800 bezoekers gehad, samen goed voor ruim 98.400 bezichtigingen. Met hier een daar op andere websites een link naar mijn site en via mond op mond reclame merk ik dat de naamsbekendheid snel toeneemt. En de echte ‘boost’ voor wat betreft de bezichtigingen kwam nadat ik in november 2016 een aantal instructiefilmpjes plaatste. De bezichtigingen op jaarbasis verdrievoudigden van 7000 naar 20.000! later zakte dat wel weer wat terug, maar de klanten weten me inmiddels heel goed te vinden…

In 2015 had ik nóg een wens: een eigen veld dichtbij. Op een mooie zonnige ochtend in april 2015 besloot ik de stoute schoenen aan te trekken en alle boeren in de omgeving af te gaan. Al bij de eerste was het raak! Ik kan nu vliegen aan de overkant van mijn straat, elke dag, zoveel ik maar wil…

Hier, aan de overkant van mijn straat, kan ik vliegen zo vaak ik maar wil…

Met als top gemiddeld zeven á acht cursisten per week, heb ik het af en toe best druk. Nieuwe cursisten blijven komen. Maar daar zitten bijna geen instructeurs bij voor een bijscholing. Ik kan in mijn eentje ongeveer tien klanten per week ‘handelen’, tot twee lessen per dag/avond. Bij meer dan twee lessen per dag wordt het te vermoeiend, want les geven is heel intensief. Het werd dan ook tijd om uit te zien naar een tweede. Die was gevonden in de persoon van John uit Rotterdam. Maar hij hield er na een jaar mee op. Inmiddels zijn we wel weer met twee instructeurs.

Er is overduidelijk behoefte aan een goede modelvliegschool. De cursisten komen uit heel Nederland, van Groningen tot Zeeland en Limburg. En zelfs een uit Engeland, een uit België en een uit Duitsland. Sommigen heb ik nog nooit in persoon ontmoet, anderen komen graag regelmatig een dagje naar IJlst om samen buiten te vliegen op ons eigen veld… Het online lesgeven kan overigens wereldwijd, zolang de voertaal maar Engels is…

Om de cursisten in staat te stellen ook een officieel KNVvL brevet te halen, heb ik op 1 juni 2016 een eigen modelvliegclub opgericht: EMVC Phoenix IJlst. Ook dat werd een succes: we hadden in juni 2021 al 84 leden uit het hele land. Een uit België, een uit Duitsland  en een zelfs uit Engeland… Op 8 juni 2019 werden Gonnie en ik benoemd tot erelid.

Helaas kwam aan dit moois een onverwacht einde. Op 16 oktober 2021 heb ik mijn bestuurstaken overgedragen. De club werd door het nieuwe bestuur vrijwel meteen onherkenbaar veranderd. Zo werden de naam, vestigingsplaats én de cultuur gewijzigd. En ook de normen en waarden. Gonnie en ik herkenden ons hier niet meer in en we hebben op 30 november 2021 ons erelidmaatschap ingeleverd. Op dezelfde dag zijn we een nieuwe club begonnen: Elektro Model Vlieg Centrum Romeo. We hadden al snel weer meer dan veertig leden. Om praktische redenen is dat aantal teruggebracht naar 20 á 30. En omdat modelvliegclubs per 1 april 2023 over een vergunning moeten beschikken, hebben we besloten om de club om te zetten in een vriedengroep en verder te gaan als wildvliegers…

Een mooi cadeau van Gerard H, een tevreden cursist! Hij heeft het zijn dochter laten maken…